پایان نامه كارشناسی رشته روانشناسی

بررسی اثر اضطراب بر نقاشی کودکان

 

 

 
مقدمه
فرزندان میوهای زندگی پدر و  مادر هستند و والدین همواره در تلاشند تا بهترین موقعیتها و امكانات را برای آنها فراهم كنند.در مسیر تربیت و تعالی فرزندان همیشه مشكلاتی كوچك و بزرگ وجود دارند كه والدین سعی در برطرف كردن آنها دارند. بعضی مشكلات در محیط خارج از ذهن كودك وجود دارند و از همین رو حل آنها میتواند راهی مشخص داشته باشداما وضع همیشه بدین گونه نیست و گاهی مشكل در درون كودك است و ذهن و قلب او را میازارد . از آنجایی كه كودكان توان بیان مسایل خود را به طور مستقیم و واضح ندارند والدین و مشاوران برای كمك به كودك از راههای غیر مستقیم وارد شوند. در سالهای اخیر و با كمك علم روانشناسی راههای بسیاری ایجاد شده كه یكی از آنها درك درون كودك از طریق نقاشیهاو خطوط ترسیمی میباشد.
نقاشی كودك یك پیام است، آنچه را كه او نمیتواندبه لفظ درآورد به وسیله نقاشی به ما انتقال میدهد.بررسی و درك زبان نقاشی اطلاعات ارزنده ای در اختیار والدین، مربیان، روانشناسان و همه كسانی كه خواهان درك و دریافت راز و رمز جهان كودك هستند میگذارد.
 
نقاشی كودك، نوعی بازی است. در تمام دوره كودكی و تا مرزهای نوجوانی اكثر كودكان به طور منظم به مجموعه ای از فعالیت های ترسیمی می پردازند و بدین ترتیب روابط زیادی با واقعیت ها برقرار می سازند. كودكان با استفاده از شیوه های مختلف، تصور خود را از جهان به نوعی ترسیم می كنند. این فعالیت با اكتشاف و تجربه همراه است. حدودا از پایان نخستین سال زندگی بسیاری از كودكان فعالیتی كه می توان آن را ترسیم یا نگارگری نامید از خودشان بروز می دهند كه ابزار آن یك مداد و قلم است اما ممكن است از انگشت، اسفنج، یك تكه ذغال، یك تكه گچ یا یك تیره چوب یا هر شی دیگر نیز استفاده كنند.
 
اكتشاف نظامدار این قلمرو به آخرین دهه های قرن گذشته باز میگردد و بر قوانینی كه خط شناسی نیز از آنها سود جسته است متكی میباشد.خطوط ترسیمی انعكاسی از دنیای هیجانی كودك هستند و نقاشی به  تنهایی به منزلی جهانی است كه به موازات افزایش هوشیاری و دگرگونیهای كودك متحول میگردد.كودك همه مسایل زندگی خود را به واسطه نقاشی به تجربه در میاورد ، خود را می آزماید  و «من» خویشتن را بنا میكند. به عبارت دیگر با پذیرفتن نقاشی به منزله یكی ازشیوه های بیان درونیات كودك ، میتوان از آن به منزله وسیله ای برای تشخیص نوع شخصیت او استفاده كرد و به او برای بهتر نمودن مسیر زندگی و برطرف نمودن مسایلش كمك نمود.
 
 
کلمات کلیدی:

اضطراب

روان درمانی

بیماری روانی

اثر اضطراب بر نقاشی کودکان

 
 
 
 
بیان مسئله
  طی تحقیقات سالهای اخیر به تحقیق اثر دوران كودكی بر آینده فرد مشخص شده است. تمامی اتفاقات دوران كودكی میتوانند تاثیرات عمیقی بر آینده فرد بگذارند. تحقیقات نشان میدهد كه حتی اتفاقات دوران جنینی نیز بر چگونگی رشد روانی كودك موثر است. مطابق تعالیم اسلامی باید حتی به چگونگی لقاح نیز توجه نمود زیرا میتواند تاثیرات بسیار شگرفی در اخلاقیات فرد در آینده داشته باشد.
 
  از همین رو والدین و مربیان باید توجهی تام و تمام بر نحوه تربیت و روش زندگی كودك داشته باشند و وی را به بهترین سمت سوق دهند. از مسایلی كه بزرگترها در برخورد با كودكان با آن مواجه هستند عدم توانایی كودك در بیان مسایل و مشكلاتش میباشد. در ارتباط باكودك و نحوه تربیت او ودر نهایت كمك به كودك برای رفع مشكلات، نگرانیها، ترسها، اضطرابها ، حسادتها و تمایلات باید از راههایی وارد شد كه بتوان به دنیای عمیق، پیچیده و دور از دسترس كودك راه پیدا كرد و متوجه نادیده های ذهن او شد و او را به سمت مسیر درست رهنمون شد. و از آنجایی كه كودك خود نمیتواند راجع به مشكلاتش صحبت كند و حتی در مواردی خود از آنها اطلاع ندارد و فقط از آنها رنجیده میشود و تاثیر میگیرد ، استفاده از روشهای علمی مانند بررسی های روانشناسانه میتواند بسیار موثر و نجات بخش باشد.
 
 
 
 
 
فهرست مطالب
 

بررسی اثر اضطراب بر نقاشی کودکان 1

مقدمه 2
بیان مسئله 3
ضرورت پژوهش 7
اهداف 8
تعاریف اصطلاحات 9
تعریف عملیاتی 9
اضطراب 9
نقاشی 10
« محدودیتها » 10
«مقدمه» 11
« مبانی نظری تحقیق » 12
« ادبیات  پژوهش » 15
« نقاشی » 15
تفسیر نقاشی کودکان 28
سر درآوردن از دنیای نقاشی بچه‌ها 33

شناخت تعارض های روانی كودكان براساس ترسیم نقاشی 40

تست خودشناسی 50
نقاشی کودک ، بیانگر شخصیت درونی (1) 58
رنگ در نقاشی کودکان 67
نقاشی از روی مدل 68
صدای نقاشیش را می شنوی؟ 69
چگونگی تفسیر نقاشی 70
تعریف اضطراب 77

آیا اضطراب انطباقی است؟ 84

مفهوم اضطراب از دید دانشمندان مختلف 86

مفهوم اضطراب و بیماری روانی از نظر فروید(نظریه ی روانكاوی) 86

مکانیزمهای دفاعی علیه اضطراب 90
مفهوم اضطراب و بیماری روانی از نظر فردی (آدلر) 94

اضطراب در كودكان 99

زمینه ی اضطرابی مزمن 99

علائم اضطراب 103
اختلالات هراس و گذر هراسی 105
رواندرمانی بینش گرا: 111
فوبی خاص و فوبی اجتماعی 112
درمان 130

انواع اضطراب به بیان ICD 10 132

« بررسی پیشینه در مورد مؤلفه های مورد پژوهش » 133
« نتیجه گیری و جمع بندی » 138
فهرست منابع 138